Wat is een oleophobische coating nou weer? You’ll love it!

Een oleophobische coating… Mooi woord voor galgje en je krijgt er vast extra punten voor met Scrabble, maar wat in hemelsnaam is dat nou weer? Toch kom je er waarschijnlijk dagelijks mee in aanraking en begint het nu pas bekend te worden. Bij CarCareNL vonden we het tijd om er even in te duiken!

Waar wordt een oleophobische coating gebruikt?

Op tamelijk veel plekken, maar dat is een antwoord waar je nu nog niet veel aan hebt. Zit je dit bericht te lezen op je mobiel? Of via een tablet? Misschien heb je wel een touchscreen op je computer/laptop? In dat geval zit je er nu naar te kijken. Ook in de Tesla en vele andere “smartsolutions” kom je het tegen. Weet je het al? Nou ja, we verklappen het maar gewoon: je scherm.
Ooit gemerkt hoe het lijkt alsof bepaalde oppervlaktes niet schoon te houden zijn, terwijl andere (relatief) minder vuil worden? Dat is vaak te danken aan een speciale coating die aangebracht wordt op oppervlaktes die veel “betast” worden, zoals het scherm van een smartphone, het scherm in een auto (zoals de Tesla, Audi en vele anderen) maar ook het scherm van een oven met touchscreen. Je komt het tegenwoordig zelfs tegen op afzuigkappen waar een touchscreen op zit. Heel veel oppervlaktes waar je veel aan komt met je hand(en), en/of vinger(s) worden behandeld met zo’n coating.

Mocht je nu ook aan de plastic folie denken die je op je scherm geplakt hebt om krassen tegen te gaan? Daar is niks oleophobisch aan. Sterker nog, omdat deze coating met flink wat hitte aangebracht moet worden is het niet eens mogelijk om een oleophobische coating op de folie aan te brengen. Andere kant van het verhaal is uiteraard dat zo’n stukje folie een stuk makkelijker te vervangen is dan een compleet scherm.

Wat doet een oleophobische coating nou eigenlijk?

In heel simpel boeren-Nederlands: houdt het iets langer schoon. Maar we zouden onszelf niet zijn als we daar niet wat dieper op ingaan. Een oleophobische coating zorgt ervoor dat de vetten in (en op) je huid, geen houvast krijgen op het oppervlak dat je aanraakt. De coating vormt een barriere tussen jouw vinger en het oppervlak zonder effect te hebben op de werking van het oppervlak (zoals een touchscreen) en zonder dat jij hier iets van ziet. Je kunt het soms wel voelen, een oppervlak met een oleophobische coating is namelijk spiegelglad. Het voelt bijna alsof het ingesmeerd is met boter, het is namelijk spekglad. Bij tablets en de grote schermen van de Tesla auto’s is het daarom soms lastig om je vinger stil te houden op het scherm.

De oleophobische coating wordt ook weleens beschreven als een “vetafstotende coating“, maar dat is technisch niet helemaal correct. De coating stoot niets af, maar het voorkomt juist dat vettigheid houvast kan krijgen op het oppervlak. Als het vet op het puntje van je vinger niet blijft “plakken” aan het oppervlak, blijft het gewoon op je vinger zitten en komt het los wanneer je je vinger weer optilt. Er blijft dus bijna niets achter op het scherm.
Zelfs als er toch wat viezigheid op je scherm is gekomen, dan veeg je het er zo vanaf. de oleophobische coating maakt het namelijk bijzonder moeilijk voor viezigheid om zich te hechten aan het oppervlak, dus een simpel doekje is voldoende om het zo weg te vegen.

Glasdoeken

Wat is een nadeel van deze coating voor je scherm?

Je zult vast wel gemerkt hebben dat een nieuwe telefoon een mooi schoon scherm heeft. Heel fijn natuurlijk, want je zit er veel aan met je vingers, je veegt eroverheen en je houdt het tegen je wang wanneer je belt. Het is dan ook prettig dat je weet dat het schoonmaken een eitje is. Maar helaas is deze coating niet onverwoestbaar. Een coating voor je scherm kan slijten. De werking van de oleophobische coating wordt daardoor steeds minder goed. Uiteindelijk ga je merken dat de vette vingers minder makkelijk van je scherm te vegen zijn, dat je eerder een “vies scherm” hebt en dat je misschien zelfs wat vlekjes krijgt die je er niet afkrijgt. Koop je een goedkoop scherm voor je smartphone omdat het scherm een barst heeft, dan is de kans groot dat hier geen coating op zit. Het schoonhouden van je scherm wordt dan een lastige klus. Het scherm is niet slecht, maar de coating ontbreekt.

Kan ik dan niet gewoon een nieuwe coating op mijn scherm aanbrengen?

Ja en nee. In principe kan dit wel, maar het effect zou niet hetzelfde zijn. Dat is ook de enige reden waarom wij NOG geen producten in ons assortiment hebben daarvoor. Wanneer een fabrikant de glazen schermen voor tablets, smartphones, iPhones en zelfs Tesla schermen maakt, worden deze vooraf chemisch behandeld om het oppervlak klaar te maken voor de coating. Deze coating wordt vervolgens via een PVD Process aangebracht. Hiermee wordt de coating op zeer ingewikkelde wijze verdampt en vervolgens over de scherm geblazen. De verdampte coating condenseert vervolgens op het glazen oppervlak en droogt op. Hierdoor krijg je een perfect egale laag van microscopische druppels van coating. Vervolgens worden de scherm in een “oven” thermisch behandeld zodat de coating een chemische verbinding aangaat met het glas. De coating wordt knetterhard en zit vast”gebakken” aan het glazen oppervlak.

Kun jij bovenstaande thuis ook? Je zit nu misschien te denken aan een airbrush-kit en de oven in de keuken, maar dat heeft niet hetzelfde effect als die peperdure machines die deze fabrikanten gebruiken. Het antwoord op de vraag hierboven is dus eigenlijk: ja, je kunt zo’n coating wel zelf aanbrengen, maar het effect zou lang niet zo sterk zijn als de originele coating. Waarbij een oleophobische coating eigenlijk zo’n 7 tot 10 jaar mee moet kunnen gaan, zal een “zelf aangebrachte” coating waarschijnlijk maar 1 tot 2 jaar meegaan. Daarbij komt ook nog eens dat de huidige producten op de markt zo’n 40 euro per scherm zouden kosten. Wat in onze ogen niet goed genoeg is.

Glasreinigers

Kan ik zo’n coating voor mijn scherm dan beter onderhouden?

Dat kan zeker. De oleophobische coating heeft een extreem hoge weerstand tegen vetten, aanraking en veel andere chemische stoffen. Daarbij kan de coating beter tegen zure stoffen (pH tussen 0 en 7) dan tegen basische stoffen (pH tussen 7 en 14). Ook moet er bij gezegd worden dat “aanraking” vooral gericht is op het swipen met de vinger, en dus niet schuren met een schuurspons! De schermen die vandaag de dag gebruikt worden zijn van gehard glas en kunnen heel veel hebben, maar daar zit zeker een limiet aan.

Wat je wel veilig kunt doen

• Schoonmaken met een pufje schoonmaak-alcohol (bij voorkeur 50/50 verdund met water)
• Schoonmaken met gewoon water (geen zout water!)
• Schoonmaken met een glasreiniger op alcohol basis
• Schoonmaken met azijn (50/50 verdund met water)
• Schoonmaken met citroenzuur (minimaal 50/50 verdund met water)
• Schoonmaken met een speciale “touchscreen reiniger”
• Schoonmaken met een microvezel doek(je)
• Schoonmaken met IPA (liefst 50/50 verdund met water)

Wat een negatief effect kan hebben

(kleine disclaimer, van sommige dingen uit deze lijst zie je pas op de lange termijn wat het doet)

• Schoonmaken met Dasty (of vergelijkbaar)
• Schoonmaken met CIF (of vergelijkbaar)
• Schoonmaken met ovenreiniger (ja… dat gebeurt)
• Schoonmaken met ammonia
• Schoonvegen met droog keukenrolpapier (te ruw, gebruik een pufje vloeistof)
• Schoonmaken door je scherm te kleien
• Schoonmaken door je scherm te polijsten

Onthoud dat ook het “afwrijven over je mouw” betekent dat je je scherm afveegt met een vrij ruw en droog oppervlak. Het zal de coating niet meteen beschadigen, maar als je het dagelijks doet zal de coating sneller slijten.

Hoe kan ik een versleten coating repareren?

Simpel gezegd: dat kan niet. Tenzij jij beschikt over een autoclaaf met een compleet Physical Vapor Deposition apparaat erbij, zal je niet veel kunnen doen hiermee. Wat je WEL kunt doen, is een andere vorm van bescherming aanbrengen die tijdelijk de oleophobische coating bedekt en voorkomt dat deze nog sneller slijt. Je kunt bijvoorbeeld een glas-coating aanbrengen, zoals de Supernatural Glass Sealant. Dit is een coating die je op je autoruiten aan kunt brengen om ze vuil- en waterafstotend te maken. Dit werkt ook op het scherm van je telefoon, tablet of auto-computerscherm. Echter zal deze glas-coating niet zo lang meegaan, waardoor je het om het half jaar opnieuw zal moeten aanbrengen.

Hoe onderhoud ik het touchscreen in mijn auto?

Dat is eigenlijk simpeler dan je zou denken. Het verschil tussen het scherm in de auto en het scherm van je smartphone is maar heel klein. De lijst hierboven met dingen die je veilig kunt doen, gelden dus ook voor het scherm in je auto. Houdt er wel rekening mee dat je de vloeistof eerst op je doekje spuit en NIET direct op het scherm. Je wil natuurlijk niet dat de druppels ergens inglijden waar het schade kan toebrengen, een probleem dat je niet hebt wanneer je alleen een vochtig doekje gebruikt.
Heb je een plastic schermpje (zoals gebruikelijk is bij de goedkopere, aftermarket radio’s) dan is het niet zeker dat hier een coating op zit. Je kunt dan nog steeds op dezelfde manier je scherm schoonmaken, maar daardoor zullen de vette vingers helaas niet wegblijven.

Glascoatings