Wat is sheeting en wat betekent het?

In onze blog van vorige week schreven we al over beading, en werd “sheeting” af en toe een keertje genoemd. Ondanks dat deze 2 wel bij elkaar horen zijn we er toen niet erg ver op in gegaan. Deze week leggen we uit wat sheeting inhoudt.

Hoe werkt sheeting (De simpele uitleg)

Als water op een oppervlak ligt, trekt de zwaartekracht aan deze watermassa. Als het oppervlak schuin staat, zal de zwaartekracht het water naar het laagste punt trekken. Tijdens deze verschuiving beweegt de grote massa, waarbij moleculen elkaar meetrekken. Als de aantrekkingskracht van de moleculen groot genoeg is, wordt al het water meegetrokken en schuift de complete massa in zijn geheel naar beneden. Het gevolg is dat het oppervlak dat achterblijft helemaal droog is. Als sheeting gebruikt wordt na het wassen, kun je eindigen met een auto die nagenoeg helemaal droog is. Een vlugge veeg met de droogdoek is dan voldoende om binnen no-time klaar te zijn.

Hoe werkt sheeting (de moeilijke uitleg)

Water bestaat uit polaire moleculen, heel simpel gezegd betekent dit dat de moleculen een bepaalde aantrekkingskracht hebben naar elkaar. Wanneer water op een oppervlakte ligt zal de zwaartekracht deze massa naar het laagste punt trekken. Als de oppervlakte energie van het oppervlak klein genoeg is, en de oppervlaktespanning van het water juist groot genoeg is, dan zal elke bewegende watermolecule de molecuul ernaast met zich meetrekken. In dit geval spelen 2 factoren een grote rol: oppervlakte energie en wrijvings coëfficient.
De oppervlakte energie is afhankelijk van de staat en opmaak van het beschermende product, terwijl de wrijvings coëfficient juist afhankelijk is van de staat van het oppervlak. Kortom, hoe gladder en platter het oppervlak, des te lager is de wrijving tussen watermolecuul en het oppervlak waar het op ligt. Poreusheid van het oppervlak heeft hier een groot aandeel in.

Op het moment dat de watermassa in beweging komt, bewegen de watermoleculen onder hun eigen gewicht over het oppervlak. De onderlinge aantrekkingskracht van de moleculen bepaald hierin of de betreffende druppel water mee wordt getrokken, of achterblijft. Als de watermassa een korrel zand tegenkomt, zullen enkele moleculen tegen de korrel zand botsen en hierdoor tegen gehouden worden. Dit kan er voor zorgen dat enkele moleculen losgetrokken worden van de grotere massa water, en achterblijven. Het feit dat water zich kan mengen met de poreuze structuur van de zandkorrel vergroot de kans dat het water achterblijft. Het gevolg is dat er een druppel water achterblijft, terwijl de rest van het water verder over het oppervlak glijdt.

Om bovenstaand concept uit te leggen in een voorbeeld, zetten we een grote menigte van mensen op een grote parkeerplaats. Alle mensen houden elkaar vast. Als je nu de persoon op de hoek zou verplaatsen, wordt iedereen op de parkeerplaats meegetrokken, omdat ze elkaar allemaal vast houden. Ondanks dat iedereen zich heel erg stevig vasthoudt, is de band niet onbreekbaar. Er is een bepaald moment waarop iemand de persoon naast zich niet meer vast kan houden en de 2 personen losschieten van elkaar.
Zolang de vloer van de parkeerplaats netjes schoon en leeg is, kan iedereen makkelijk meebewegen en zou de grote menigte zonder veel problemen kunnen “verschuiven”. Maar stel nou dat er ergens op de vloer een fiets ligt, dan zouden de personen bij die fiets tegengehouden worden door het obstakel. Zij bewegen minder snel over/om die fiets heen, dan de persoon die er nog net naast stond. Hierdoor wordt er dus hard aan de persoon getrokken die over de fiets heen moet. Als er tè hard getrokken wordt, schieten de 2 personen los van elkaar en blijft er op/om de fiets iemand stil staan.

Auto wassen

Hoe herken ik sheeting?

Sheeting is vrij simpel te herkennen of te testen. Pak een glas water en giet het water rustig op je lak (liefst zonder te spetteren). Als het paneel redelijk horizontaal zit (zoals het dak), zul je het water rustig weg zien glijden. Als het paneel juist heel erg verticaal zit (zoals de zijkanten), dan zal het water snel naar beneden glijden. In beide gevallen zouden ze weinig mogelijk druppels achter moeten blijven. Sterker nog, bij perfecte sheeting zou er helemaal geen enkel water achter blijven.
Wanneer je net gekleind, gepolijst en gewaxed hebt, zal het water met weinig moeite zo van je lak afglijden. Maar dit zal elke week minder goed worden.
Sheeting herken je bovendien ook aan beading die heel snel van het oppervlak afrolt. Hoe beter de sheeting, hoe makkelijker de kleine beads van het oppervlak afrollen bij een klein beetje wind. Is de sheeting (nagenoeg) perfect, dan rollen alle druppels van je auto af tijdens het rijden zonder dat er iets achterblijft.

Sheeting en beading

Sheeting en beading zijn tot op zekere hoogte 2 kanten van dezelfde munt. Zowel voor beading als sheeting heeft de verhouding tussen oppervlaktespanning en oppervlakte energie een belangrijke rol, maar het verschil zit hem vooral in het feit dat er bij sheeting ook gekeken moet worden naar wrijving coëfficient. Deze wrijving is weer afhankelijk van het oppervlak. Hoe meer oneffenheden in het oppervlak, hoe groter de kans op slechte sheeting. Dit betekent dat kleien en polijsten een gunstig effect kan hebben op sheeting.
Houdt in gedachte dat we hier praten over het oppervlak op microscopisch niveau. Een oppervlak kan perfect glad aanvoelen, maar dat betekent lang niet altijd dat het dat ook altijd is. Bepaalde olieën maken het oppervlak glad, en sommige contaminatie is te klein om te voelen met je vingers. Daarnaast kunnen bepaalde oliën glad aanvoelen, maar een hoge oppervlakte energie hebben en/of enkele polaire moleculen bevatten. Het resultaat hiervan is dat het oppervlak een grotere aantrekkingskracht heeft op de watermoleculen dan de watermoleculen onderling hebben. Hierdoor zal het water aan het oppervlak blijven “plakken”.

Sheeting zonder beading en vice versa

In sommige gevallen is het mogelijk om goede beading te hebben zonder dat je goede sheeting hebt. Ook kun je goede sheeting hebben met slechte beading.

Goede beading met slechte sheeting

Als de oppervlaktespanning van het water groter is dan de oppervlakte energie van het oppervlak, zal er zich nog steeds een mooie ronde bead vormen. Maar, zodra deze bead in beweging komt zullen er heel veel kleine druppels achterblijven in het spoor van zijn pad. Als de bead recht naar beneden glijdt, zie je een spoor van hele kleine druppeltjes op de plek waar de bead gleed. Dit kan gebeuren wanneer de contaminatie op de lak weinig effect heeft op de oppervlakte energie. Wanneer je een nieuwe laag van wax of sealant hebt aangebracht over de versleten wax heen, zul je zien dat de oneffenheden er nog steeds zijn, echter ligt er nu een dun laagje wax of sealant overheen. Hierdoor worden de oneffenheden een beetje “hydrofobisch”. Het resultaat is dat de sheeting niet erg super is, maar de beading wel mooi rond.

Goede sheeting met slechte beading

Als je niet kijkt naar de snelheid van de sheeting, maar puur kijkt naar de hoeveelheid van druppels die achterblijven op de lak, dan kun je met bepaalde producten goede sheeting hebben zonder dat er beading optreed. Veel polijstmiddelen bevatten een emulsie die zowel de smerende oliën als de drager op waterbasis bevat. Wanneer je een oppervlak hebt gepolijst en afgeveegd blijft er een heel dun laagje van deze emulsie achter. De emulsie bevat polaire moleculen, waardoor water zich aangetrokken voelt tot het oppervlak. Het resultaat is dat het oppervlak mooi glad, vlak en plat is (waardoor je goede sheeting krijgt), maar het water een klein beetje blijft “plakken” aan het oppervlak. Als de massa van het water voldoende is, wordt het toch nog van de lak afgetrokken, alleen niet zo heel erg snel.

Lakbescherming

Wat verteld sheeting mij?

Als de sheeting erg goed is, geeft dit aan dat het oppervlak heel erg glad, vlak en plat is. Hoe minder oneffenheden in het oppervlak, hoe beter de sheeting. Het geeft daarbij ook aan dat het beschermende product goed zijn werk doet. Een deel van het werk van een beschermend product is namelijk om te voorkomen dat water (dat vaak ook vuil en stof bevat) vat krijgt op de lak onder de beschermende laag. Wanneer de sheeting minder goed wordt verteld je dit voornamelijk dat het oppervlak oneffenheden bevat, wat in veel gevallen veroorzaakt wordt door contaminatie. Hele kleine deeltjes van roet, zand, stof, mineralen, ijzerdeeltjes en nog meer, dat zich toch heeft weten te hechten aan het oppervlak. Het kan goed zijn de sheeting een stuk beter wordt nadat je de auto hebt gewassen. Is dit niet het geval, dan zijn er 2 mogelijkheden: 1) het beschermend product is versleten en is niet meer in staat om vuil te weren of 2) je shampoo is niet in staat om dit vuil van het oppervlak te verwijderen. Meestal is het makkelijker om een andere shampoo te proberen, waardoor je weet welke van deze 2 de boosdoener is.

Voor de oplettende lezer is nu waarschijnlijk ook duidelijk waarom het beter is om te kleien voordat je weer een nieuwe laag wax/sealant aanbrengt. Want als je nu een nieuwe laag wax/sealant aanbrengt, smeer je eigenlijk een nieuwe laag bescherming over de contaminatie heen. Tijdens het waxen veeg je deze viezigheid waarschijnlijk in het rond waardoor je misschien krassen in de lak trekt.

Hoe kan ik sheeting in mijn voordeel gebruiken

Als je de auto wast eindig je bijna altijd met het afspoelen. Sommige doen dit met een hoge druk reiniger, anderen doen dit met de tuinslang. In beide gevallen gebeurt het weleens dat er diverse druppels op je lak blijven liggen. Deze moet je dan met je droogdoek weer verwijderen. Hoe meer druppels op je lak, des te natter wordt je droogdoek.
Probeer nu eens om een (schone) gieter te pakken en het water rustig over de lak te gieten. De grote massa water die over de lak stroomt sleept alle druppels met zich mee, en glijdt als een grote plak water van het paneel af. Als het goed is blijven er nu amper, tot geen druppels achter. Bij perfecte sheeting eindig je met een volledig droog paneel, zonder ooit je droogdoek nodig te hebben.
Niet iedereen heeft een gieter bij de hand, maar als je het opzetstuk van je tuinslang haalt en het water uniform uit de tuinslang laat lopen, kun je dit op dezelfde manier gebruiken als het water uit de gieter. Met een beetje handigheid heb je binnen no-time je auto kurkdroog zonder je droogdoek nodig te hebben.

Decontaminatie