Wat is condens, en hoe voorkom ik het in mijn auto?

Condens in de auto is vervelend, maar best veel-voorkomend. Veel automobilisten kunnen die koude ochtenden waarbij ze 5 minuten zitten te wachten hoe langzaamaan de ruit weer helder wordt. Maar waar komt dit vandaan? En waarom heeft de buurman er geen last van? Wat kun je eraan doen?

Wat is condens

Laten we beginnen bij het begin: wat is condens. Om te weten wat je eraan moet doen, helpt het om te weten wat het nou eigenlijk is en hoe het werkt. In dit geval moeten we beginnen bij de lucht om ons heen. Alhoewel die nogal transparant lijkt, bevat de lucht om ons heen hele grote hoeveelheid stoffen waarvan de meeste in gasvorm zijn. De lucht om ons heen bevat onder andere zuurstof, stikstof, argon, waterdamp, edelgassen en koolzuurgas. Het meest interessante is de waterdamp. Dit is simpelweg water in gasvorm. De lucht om ons heen is in staat om te mengen met waterdamp. Sterker nog, de wetenschap heeft redelijk nauwkeurig kunnen vaststellen hoeveel waterdamp de lucht eigenlijk kan opnemen:

Relatieve luchtvochtigheid

In de grafiek hierboven zien we een blauwe lijn, dat is de hoeveelheid gram per kubieke meter (m3) aan waterdamp in de lucht. De grafiek geeft de maximale hoeveelheid waterdamp weer. Maar zoals je ook kunt zien verschilt dit per temperatuur. Simpel gezegd, 100% luchtvochtigheid bij 20 graden, is anders dan bij 30 graden. Om precies te zijn staat 100% luchtvochtigheid bij 20 graden gelijk aan 17.3 gram water per m3. Bij 30 graden is dit 30.5 gram water per m3. Ga je omlaag in temperatuur, dan zie je dat er bij 10 graden maximaal 9.6 gram water per m3 opgenomen kan worden door de lucht.

Mooi, maar wat houdt dit nou in?

Stel dat je een spons in je handen hebt. Deze spons kan een bepaalde hoeveelheid water opnemen, zonder te gaan druppelen. Bij 20 graden kan deze spons maximaal 17 gram water opnemen. Geen probleem, de spons lekt nog niet. Maar, de zon gaat onder en de temperatuur daalt. Het is nu 10 graden geworden, en de spons kan nu maximaal 9 gram water opnemen. Dat betekent dat er 8 gram water teveel in de spons zit. Het gevolg is dat de spons alsnog begint te lekken. Het moet namelijk van die 8 gram af. Pas als de hoeveelheid water gedaald is tot 9 gram, stopt het lekken.
Resultaat: er ligt water op de grond.
Laten we nu even teruggaan naar de lucht in jouw auto. Overdag schijnt de zon, en de temperatuur in jouw auto loopt lekker omhoog naar 20 graden. De lucht die door kleine kiertjes en ventilatieroosters van buiten naar binnen druppelt bevat al zo’n 70% vocht (wat een normaal gemiddelde is). Er zit vocht in de bekleding van je stoelen, de achterbank, de matten en het tapijt op de bodem. Dus, naarmate dat de temperatuur omhoog gaat, wordt er langzaamaan vocht opgenomen door de lucht in je auto. Deze lucht kan niet makkelijk weg, dus er is nauwelijks ventilatie op dat moment. Laten we voor dit voorbeeld even zeggen dat het vochtgehalte van de lucht stijgt tot 90% van de maximale luchtvochtigheid. Bij 20 graden is dit ongeveer 15 gram per m3 aan lucht.
Gedurende de avond daalt de temperatuur, en ‘s nachts daalt het tot 10 graden. De lucht binnen in de auto wordt kouder en kan daardoor minder vocht opnemen. Helaas is er nauwelijks ventilatie, en kan dit vocht dus niet simpelweg wegwaaien. Als de lucht 10 graden is, kan het maximaal 9 gram water per m3 vasthouden. Dat is 6 gram minder dan er op dit moment in de lucht zit (die is namelijk nog steeds 15 gram per m3). Deze 6 gram die teveel in de lucht zit, moet ergens naartoe. Een deel van dit vocht keert terug naar de bekleding, maar niet overal. Condens gaat zich vormen, en dit condens vormt zich het meest makkelijk op plekken waar het temperatuurverschil het hoogste is. Simpel gezegd: het meest condens heb je op de meest koude plek. En glas is heel erg goed in warm of koud worden. Dus de plek waar het meest condens vormt, is het glas. Vooral glas met een groot oppervlak, zoals de voorruit.
Resultaat: het vocht dat de lucht niet meer vast kan houden, zet zich af als condens aan de binnenkant van de voorruit.

Allemaal leuk en aardig, maar wat doe ik aan het condens?

Zoals je hierboven hebt kunnen lezen heb je condens te danken aan vochtige lucht. Of beter gezegd, aan de relatieve luchtvochtigheid. Maar stel nou dat je kunt voorkomen dat de luchtvochtigheid stijgt? Dan heb je dit probleem ook niet. Geen vocht = geen condens. Er zijn een paar dingen die je kunt doen om ervoor te zorgen dat de luchtvochtigheid niet te hoog wordt:

• Zorgen dat er meer ventilatie is, zodat de vochtige lucht weg kan waaien
• Voorkomen dat de lucht vocht op kan nemen, of voorkomen dat de lucht afkoelt
• Voorkomen dat de luchtvochtigheid zo hoog kan oplopen
• Voorkomen dat de ruit, of een ander deel, zoveel afkoelt

Wat kun je dan in de praktijk doen:

• Een raam op een kier zetten
• De auto op een plek zetten waar het niet zo koud wordt (zoals de garage)
• De ramen bedekken om te voorkomen dat ze koud worden
• Een middel gebruiken dat de luchtvochtigheid laag houdt
• Een middel gebruiken dat ervoor zorgt dat vocht zich niet kan afzetten op het glas

Wat moet ik dan kopen?

Een paar dingen die kunnen helpen zijn vochtvreters, maar daarbij is meestal het probleem dat ze na een tijdje stoppen met vocht opnemen. Daarnaast zijn de meeste vochtvreters maar eenmalig te gebruiken. Zodra ze vol vocht zitten, stoppen ze met vocht opnemen. Een uitzondering hierop zijn Pingi’s, deze vochtvreters zijn herbruikbaar. Ze zijn alleen lastig in gebruik. Menig klant klaagt erover dat ze verbranden in de magnetron wanneer je ze probeert te “herladen”.
Een ander middel zou een glasreiniger zijn die een laag achterlaat op het glas dat voorkomt dat vocht zich af kan zetten op het glas. Wil je dit zelf een uittesten, dan kunnen wij dat heel simpel uitleggen:

• Zeep je handen goed in met een ouderwets blok zeep
• Wrijf het sop op je badkamerspiegel
• Laat het sop opdrogen, en wrijf het daarna een beetje schoon met een kurkdroge doek
• Zet nu de warme kraan aan, en wacht tot het moment waarop de spiegel zou moeten beslaan

Waarom slaat de spiegel niet aan? Omdat het vocht uit de lucht zich niet af kan zetten tegen de laag zeepsop die op de spiegel zit. Helaas is dit niet erg mooi, en kan het lastig zijn om door het glas te kijken. Dus we raden dit NIET aan voor gebruik op auto’s. Gelukkig hebben onze fabrikanten echter goed nagedacht hierover, waardoor ODK uiteindelijk Optics heeft uitgevonden. Deze glasreiniger bevat een zeep-achtig ingredient dat een onzichtbaar laagje achterlaat op het glas. Hierdoor kan vocht zich niet afzetten op het glas en je dus geen condens krijgt. Deze laag gaat ongeveer 2 tot 4 weken mee. Met deze glasreiniger maak je de ruit goed schoon, en voorkomen je tegelijkertijd condensvorming. Ideaal voor de winterperiode waarbij goed zicht erg belangrijk is, maar condens ook regelmatig voorkomt.

Goed gereedschap is het halve werk

Helaas is de glasreiniger op zichzelf geen garantie voor een helder, schone ruit. Hiervoor is het van belang dat je een doek gebruikt die het vuil op kan nemen, maar een mooi en streeploos resultaat geeft. Wat jij zoekt is een microvezel glasdoek. Dit is een extra zachte microfiber doek die grof genoeg is om vuil vast te houden, maar ook voorkomt dat er stukken glasreiniger achterblijven of strepen ontstaan. Samen met de ODK Optics is dit een win-win combinatie.
Helder, streeploze ramen, geen condens vorming en je wagen blijft er netjes schoon uitzien.

Ik kan ook de airco aanzetten….

Klopt, en daar heb je helemaal gelijk in. Door de airco, of de climate control aan te zetten kun je de luchtvochtigheid al een flink stuk laten dalen. Dit zal zeker helpen. Een nadeel is echter dat dit ook meer brandstof verbruikt. Bij een Tesla zie je al snel dat de rij-afstand behoorlijk terugloopt wanneer dit soort systemen gebruikt worden. Ook de de-mister (die snelle functie die lucht tegen de voorruit aan blaast, en deze ontdoet van condens) is een goede optie, die helaas wel brandstof verbruikt.
Een ander nadeel is dat al die opties pas werken als de motor draait, het condens zich al gevormd heeft en ook tijd nodig heeft om te gaan werken. De glasreiniger verhelpt het niet, het voorkomt het. Condens voorkomen betekent: instappen, starten en meteen wegrijden. Terwijl de buurman zit te wachten tot de ruit eindelijk weer transparant wordt.
Waar kies jij voor?