Wanneer je gaat polijsten is er iets meer aan de hand dan gewoon die machine over de lak te gooien. Er komt best veel bij kijken om een goed resultaat te behalen. Echte professionele detailers hebben jarenlange ervaring en hebben met vallen en opstaan moeten leren hoe dit werkt. Als hobbyist is het erg moeilijk om net zo’n goed resultaat te behalen als een professionele detailer, maar met de juiste kennis kun je een heel eind komen.
Inhoud
De polijstmachine
Een veelgebruikte polijstmachine is de rotary, deze draait enkel om zijn as. Dit is heel gunstig wanneer je veel lakdefecten wil verwijderen, maar deze apparaten zijn eigenlijk niet echt geschikt voor het nauwgezet afwerken. In de volksmond wordt niet voor niets aangeraden om (als beginner) altijd te beginnen met een dual action. Hiermee behaal je niet zo snel resultaat als met de rotary, maar deze is veel veiliger, makkelijker en (met alle respect!) meer idiot proof. Een rotary kan in de verkeerde handen serieuze lakschade veroorzaken die alleen maar te herstellen is door overspuiten. Wat een duur geintje kan worden. Met een rotary loop je het risico om te lak te verbranden, hologrammen of polijstwaas te krijgen en sommige gebruikers hebben de neiging om dat ding op de hoogste stand te zetten waardoor het polijstmiddel veel te snel verdampt zonder de kans te krijgen om de polijstkorrel goed af te laten breken.
Een oplossing kan zijn om tijdens de een-na-laatste en de laatste stap van het polijsten de machine nooit hoger te zetten dan 75%. Liefst eigenlijk eerder rond de 50% houden. Dit werkt langzamer, maar laat de polijstkorrel goed afbreken en levert een beter resultaat met minder waas. Een andere oplossing zou zijn om een Dual Action er bij te nemen. Deze gebruik je dan voor de een-na-laatste en/of de laatste stap. Je werkt hier langzamer mee (geen tijdswinst), maar levert een veel beter resultaat op. Daarnaast verwijder je minder lak, waardoor je meer lak overhoudt om in de toekomst mee te werken. Tenslotte zal er een moment komen waarop de blanke lak laag weg gepolijst is, en je wilt dit zoveel mogelijk voorkomen.
De polijstpad
De grootte van de pad zorgt dat het polijstwerk over een groter oppervlak wordt gedaan, waardoor een groter geheel op dezelfde wijze wordt gepolijst. Hoe groter dit oppervlak is, hoe meer het een uniforme look geeft. Té groot is ook niet goed, omdat je dan geen rekening kunt houden met de kromming van een paneel. Ons advies is een polijstpad van rond de 15cm voor de meeste panelen, alleen voor kleine stukjes zou een pad van 8cm uitkomst kunnen bieden.
Tijdens het polijsten wordt een polijstpad “vies”. De deeltjes van de lak die je verwijderd komen in de polijstpasta terecht en deze trekken in de polijstpad. De meeste pads hebben een open-cell structuur, waardoor de vloeistoffen makkelijk in de pad omhoog kunnen trekken. Ook verbruikte polijstpasta komt hierin terecht. Als je hier te lang mee door werkt, ga je eigenlijk met een vieze polijstpad werken. Dit maakt vaak meer krassen dan je verwijderd (wat veel bijdraagt aan de hologrammen). Als je nu verse polijstpasta gaat aanbrengen, ligt deze bovenop de vieze resten, waardoor je een aquaplanning effect krijgt. De polijstpasta ligt letterlijk tussen de pad en de lak, en kan niet verder in de pad trekken. Hierdoor glijdt de pad over de lak zonder de polijstpasta goed in het rond te werken. Door het aquaplanning-effect bereik je nauwelijks nog goed polijstwerk. Normaliter maak je de pad elke 4 panelen schoon (of je vervangt hem met een nieuwe pad)
Een polijstpad verslijt ook, soms zorgt dit voor een erg ruw oppervlak. Zo wordt het net of je probeert te polijsten met schuurpapier. Dat werkt niet. Een polijstpad is een slijtage-product en moet ooit vervangen worden. Schuurpapier kun je ook niet eindeloos blijven gebruiken. Er is geen vaste regel voor, maar normaliter zeggen wij dat je ongeveer 5 tot 8 auto’s kunt doen voor een polijstpad overleden is.
De oplossing voor alle 3 de delen die wij hierboven beschrijven (grootte pad, vieze pad, versleten pad) kunnen verholpen worden door een polijstpad regelmatig schoon te maken en tijdig te vervangen met een nieuwe. Sommige hobbyisten gebruiken een polijstpad net zolang tot die van ellende uit elkaar valt. En ondanks dat wij dat wel begrijpen vanuit een commercieel oogpunt, komt het de kwaliteit van je polijstwerk zeker niet ten goede. Dat je dit doet met een goedkoop project waarbij het budget een probleem is, snappen we. Maar als je goed resultaat wilt, dan werkt dit niet.
Let ook op de polijstpad die je kiest. De grofte, de grootte en de mate van versletenheid spelen een grote rol in het resultaat. Je denkt vast goed na over het polijstmiddel dat je gebruikt, waarom dan niet over de polijstpad? Deze is zeker 50% van het resultaat. Wij zijn zelf een groot fan van de Dodo Juice Fin Pads.
Polijstmiddel
Sommige hobbyisten kopen 1 of 2 polijstmiddelen, een hele grove en een hele fijne. De grove is praktisch vloeibaar schuurpapier. Hiermee haal je veel oneffenheden weg (mits die er zijn), maar je haalt hier ook veel lak mee weg (soms veel meer dan nodig is). Je kunt dit vergelijken met het effect van schuren, je behaalt snel resultaat maar eindigt wel met een ruw oppervlak dat eigenlijk nog iets fijner nageschuurd moet worden. Deze grofte kun je soms zien als hologrammen of polijstkrassen. De andere fles is vaak heel erg fijn polijstmiddel. Deze wordt meestal gebruikt op lak met oxidatie of hele lichte oneffenheden. Deze verwijderd minder lak, maar laat een veel minder grove finish achter. Nadeel is echter wel weer dat deze uitgebreider ingewerkt moet worden om de korrel goed af te laten breken. In een ideale wereld zouden wij aanraden om hierna nog een stapje fijner te polijsten, maar het moet natuurlijk ook wel betaalbaar en realistisch blijven. Tenzij jouw auto naar schows gaat en onder de loep wordt genomen door specialisten, is die laatste stap misschien iets te ver.
De oplossing voor de keus in polijstmiddel kan zijn om een minder grote overgang te willen bereiken. In plaats van direct te springen van de grofste polijst naar de fijnste polijst, mag hier gerust nog een stap tussen zitten. Deze extra stap is namelijk beter in staat om de grove structuur van de grofste polijst recht te trekken zonder zelf een ruw oppervlak achter te laten. De fijnste polijst kan daarna gebruikt worden om de puntjes op de I te zetten en het kleine beetje grofte nog fijner en gladder te maken. Onthoud wel dat je hiervoor eigenlijk ook de juiste polijstpad hoort te gebruiken. Voor de grofste polijst gebruik je een cutting pad, voor de extra stap tussendoor gebruik je een polishing pad en voor de fijnste polijst gebruik je een finishing pad.
Polijsten is als afgraven?
Probeer het polijsten een beetje te zien als afvlakken in de tuin. Als een greppel in je tuin 30 cm diep is, en je wilt de hele tuin vlak hebben, dan moet je de hele tuin 30 cm verlagen. Het diepste punt van de greppel wordt nu ineens het niveau van de hele tuin. De greppel is verdwenen en je hele tuin is perfect glad en plat. Maar het werkt natuurlijk niet als je dit alleen doet met een strook, je moet dit doen met de gehele tuin. Anders houdt je nog steeds een verschil in diepte.
Mocht je tuin echt heel groot zijn, dan kun je ervoor zorgen dat het verschil in diepte met het oog niet te zien is door het geleidelijk af te bouwen. Op de plek waar de greppel zat graaf je de tuin 30 cm af, en elke meter dat je verder van de greppel af gaat graaf je 3 cm minder weg. 10 meter van de plek waar de greppel zat hoef je niets meer af te graven. Zo krijg je een hele geleidelijke afbouw in diepte die met het oog moeilijk te zien is. Zo lijkt het net of je tuin alsnog helemaal glad en plat is, zonder dat je honderden vierkante meters af hoef te graven.
Zo werkt correct polijsten ook. Je moet nooit meer verwijderen dan de diepste kras die je wil verwijderen, en je moet daarna een gebied eromheen afbouwen zodat er geen visueel zichtbaar verschil is in dikte van de overgebleven laklaag. Dit is iets voor gevorderden en iets waar erg veel kennis en ervaring bij komt kijken. Maar als je deze theorie kent kun je met simpel boerenverstand al rekening houden met dit principe.
Conclusie
Als het puur gaat om een commerciele blik dan zouden wij wel enkele dingen kunnen voorschrijven. Wij kunnen zelfs bepaalde spullen speciaal voor je bestellen. Maar wij denken dat een groot deel in de techniek en het gebruik van de bestaande producten zit. Als techniek willen we aanraden om een machine niet te hoog te zetten qua snelheid, en om je tijd te nemen voor een paneel. Te weinig tijd van polijsten laat de korrel niet goed afbreken waardoor je eigenlijk halverwege het polijstproces stopt. Het wordt erg lastig voor het fijnere polijstmiddel om daarna die draad weer op te pakken. Uiteindelijk is het polijsten van de lak een proces dat je moet leren en waar veel tijd in kan gaan zitten. Zelfs professionele detailers kunnen dagelijks nog situaties tegenkomen waarbij ze even aan het hoofd moeten krabben. Er zijn ontzettend veel variabelen die een rol spelen en hierboven noemen we enkel een paar van de meest voorkomende. Andere punten kunnen bijvoorbeeld zijn: de druk, snelheid, warmte, dikte van de lak, type van polijstmiddel, open-cell of closed cell, type materiaal onder de lak, luchtvochtigheid, type van lak etc.etc.